de laatste ontwikkelingen: pfas en stikstof

Zo in de laatste maanden van het jaar hebben PFAS en stikstof voor een flinke opschudding gezorgd in ons land. Het nieuws stond er bol van. Normen worden aangescherpt en versoepeld, projecten acuut gestopt en weer opgepakt. Wat zijn nu de laatste ontwikkelingen?

Het afgelopen jaar werd duidelijk dat er chemische en gevaarlijke stoffen met de verzamelnaam PFAS overal in Nederland in de grond zitten. Omdat nog niet veel bekend was over deze stoffen was het probleem dat er nog geen landelijke afspraken zijn gemaakt over de toegestane hoeveelheid PFAS. Om deze reden besloot minister Van Veldhoven van de zomer om een zeer strenge veiligheidsnorm in te stellen. Een norm die wordt gehanteerd bij stoffen waar we nog weinig van weten en om te zorgen dat de grond niet verder vervuild raakt. Een kilo bouwgrond mocht niet meer dan 0,1 microgram PFAS bevatten. In de praktijk betekende dit dat grond niet meer verplaatst mocht worden en dat vele bouw- en baggerklussen stil kwamen te liggen.

Het RIVM heeft inmiddels onderzoek gedaan naar twee (van de duizenden) soorten PFAS: PFOA en PFOS. Op basis van deze analyse werd vrijdag 29 november de norm opgerekt naar 0,8 PFAS per kilo grond. De minister verwacht in de loop van 2020 de regels nog verder te versoepelen.

Ook heeft stikstof menig project stil gelegd afgelopen jaar. Op 1 juli 2015 is het PAS in werking getreden. Het PAS is in het leven geroepen om enerzijds ruimte te bieden voor economische ontwikkelingen, maar tegelijkertijd ook te voorzien in maatregelen die nodig zijn voor het behoud en herstel van natuurgebieden. Door de uitspraak op 29 mei jl. is het niet meer mogelijk voor de overheid om vooruitlopend op het natuurherstel alvast toestemming voor vervuilende activiteiten te geven. Voor veel projecten is het nodig dat er wordt aangetoond dat het project op voorhand geen significant schadelijk effect heeft op het natuurgebied.

Inmiddels heeft het kabinet maatregelen genomen om de hoeveelheid stikstofneerslag op natuurgebieden snel te verminderen. Hierdoor kunnen er weer vergunningen worden aangevraagd voor projecten en kunnen bedrijven hun werkzaamheden weer oppakken. De volgende maatregelen zijn genomen:

1. Maximumsnelheid overdag omlaag naar 100 km/u

Op wegen met een snelheidslimiet van 120 of 130 km/u mogen automobilisten overdag niet harder dan 100 km/u rijden. Tussen 19:00-06:00 uur mogen ze wel 120 of 130 km/u rijden.

2. Aanpassing veevoer

Veevoer bevat vaak meer eiwit dan een dier nodig heeft. Daardoor komt er meer ammoniak uit urine en mest. De ammoniak in urine en mest is een vorm van stikstof. Een aanpassing in het voer vermindert de uitstoot van stikstof uit de veehouderij. Een voorwaarde is dat een aanpassing van het veevoer veilig en goed is voor zowel mens als dier. Het kabinet betrekt de veehouderij bij de uitwerking van de plannen.

3. Uitbreiding Subsidieregeling varkenshouderijen met €60 miljoen

De eerder aangekondigde saneringsregeling varkenshouderijen wordt uitgebreid. Voor deze subsidieregeling is eerder al €120 miljoen euro beschikbaar gesteld. In het kader van het Urganda-vonnis is het subsidieplafond verhoogd tot €180 miljoen euro. Deze regeling stelt een subsidie beschikbaar voor varkenshouder die hun varkenshouderij willen beëindigen.

4. Bouw 75.000 woningen

Deze maatregelen maken het onder andere mogelijk dat in 2020 circa 75.000 woningen gebouwd worden. Ook bieden de maatregelen ruimte om projecten voor kustbescherming-, water- en wegenveiligheid weer door te laten gaan. Dit staat in de Kamerbrief met maatregelen voor de stikstofproblematiek in de woningbouw- en infrastructuursector.

Bronnen:

• Trouw
• RIVM
• NOS
• RTV Utrecht
• Rijksoverheid